افتادگی پلک و درمان آن
افتادگی پلک یا پتوزیز میتواند در اثر جراحت، افزایش سن یا بیماری ایجاد شود. بر حسب اینکه این شرایط در یک چشم یا هر دو چشم ایجاد شود، به آن افتادگی یکطرفه یا دوطرفه میگویند. افتادگی پلک ممکن است بطور موقت یا دائمی، مادرزادی یا اکتسابی بوجود آید. با توجه به شدت وخامت ممکن است پلک بالا بطور کامل بسته شود یا سبب اختلال در بینایی گردد. با این حال، در اکثر مواقع بطور طبیعی و بدون نیاز به درمان پزشکی خاصی قابل درمان است. هر کسی ممکن است دچار افتادگی پلک شود و میزان شیوع آن مستقل از جنسیت است. البته وقوع آن در افراد مسن به علت فرآیند طبیعی پیری بیشتر است. عضلات بالا برنده، مسئول بلند کردن پلک هستند. با افزایش سن در اثر شل شدن عضلات، پلکها میافتند. با این حال، همانطور که قبلاً اشاره شد، افراد در سنین مختلف میتوانند دچار افتادگی پلک شوند. در نوزادان افتادگی پلک میتواند باعث بروز تنبلی چشم شود و بر رشد بینایی آنها اثر منفی بگذارد.
افتادگی هر دو پلک میتواند نشانه نوعی بیماری باشد. افتادن یک پلک میتواند نشانه آسیب عصبی یا به علت گل مژه باشد. گاهاً یکی از عوارض لیزیک یا جراحی آب مروارید نیز میتواند افتادگی پلک باشد. همچنین این عارضه میتواند به علت بیماریهای جدیتری مانند سکته، تومور مغزی یا سرطان نیز ایجاد شود.
راه درمان افتادگی پلک
درمان افتادگی پلک به عامل ایجاد آن بستگی دارد. اگر این عارضه در نتیجه افزایش سن باشد، از آنجا که خطر جدی برای سلامتی ندارد معمولاً درمان خاصی تجویز نمیشود. در صورتی که افتادگی پلک موقتی باشد، از نوعی عینک خاص میتوان استفاده کرد که به بالا نگه داشتن پلک کمک میکند. با این حال در صورت وخیم بودن افتادگی، به طوری که مانع دید شود میتوان از جراحی استفاده کرد.
یکی از راههای درمان، نوعی جراحی به نام بلفاروپلاستی است. این جراحی حتی برای حذف مقداری از پوست، ماهیچه یا چربی اضافی نیز بکار میرود. برداشتن بافتهای اضافی از پلک بالا به بهبود بینایی کمک میکند. انجام بلفاروپلاستی پلک بالا و پایین حتی به ایجاد ظاهر جوانتر در فرد نیز کمک میکند.
بلفاروپلاستی معمولاً در شرایط زیر تجویز میشود:
- شلی یا افتادگی پلک بالا
- پوست مازاد در پلک بالا به طوری که باعث اختلال در دید جانبی شود
- پوست مازاد در پلک پایین
- پف کردن و ورم در زیر چشم
بلفاروپلاستی معمولاً در حالت بیحسی انجام میشود و فرد پس از یک روز مرخص خواهد شد. بعد از جراحی فرد ممکن است دچار هر یک از علائم زیر شود:
- دید تار
- خشکی چشم
- حساسیت به نور
- دید دوگانه
- پلکهای متورم و بیحس
- ناراحتی و درد
لذا بعد از بلفاروپلاستی مراعات نکات زیر میتواند کمک کننده باشد:
- قرار دادن یخ به مدت ۱۰ دقیقه هر یک ساعت یکبار
- استفاده از قطره شستشو برای تمیز کردن چشم
- پرهیز از بلند کردن اشیاء سنگین
- پرهیز از سیگار کشیدن
- پرهیز از مالش چشم
- خودداری از قرار دادن لنز حداقل به مدت دو هفته
- قرار دادن سر بالاتر از بدن حین خواب
- خودداری از تابش مستقیم نور خورشید