معیارهای زیبایی جراحی فک Maxillofacial Surgery
اقوام و ملل مختلف برای خود معیارهای متفاوت و حتی متناقضی برای زیبایی دارند.اما یک نکته مشترک در تمام این اقوام و کشورها بحث تناسب و هارمونی ست که برمبنای عقاید همان قوم و نژاد تعیین می شود.
مثلاَ در نژاد آفریقایی هر دو فک بیرون زده و جلو آمده است که از نظر مردم بسیاری از کشورها نازیباست اما در میان خود آفریقایی ها زیبا و متناسب تلقی می‌شود.
بنابراین اجزای صورت و بدن تعیین کننده زیبایی با توجه به معیارهای قومی و نژادی ست.در نتیجه در صورت باید تمام اجزا را باهم درنظر بگیریم.اینکه بیاییم و روی یک جزء صورت دست بگذاریم و فکر کنیم با دستکاری آن صورت ما زیباتر می‌شود طرز فکر اشتباهی ست.
برای تعیین تناسب چهره باید تمام اجزا آن از قبیل موها،پیشانی،ابروها و ... بررسی شوند که فک بالا،پایین و دندان‌ها هم از جمله همین اجزا هستند. بعضی اوقات افراد فکر می‌کنند اگر تغییری در فکشان داده شود چهره شان زیباتر می‌شود درصورتی که شاید اصلاَ فک‌ها مشکلی نداشته باشند و ناهنجاری مربوط به قسمت دیگری از صورت باشد.
ناهنجاری‌های فکاز مشکلات شکلی فک با عنوان ناهنجاری‌های فک یاد می‌شود. این ناهنجاری‌ها می توانند مادرزادی باشند یعنی مشکل فک بصورت ژنتیکی به بیمار ارث رسیده باشد.گروه دیگر ناهنجاری‌های اکتسابی هستند، مثل مکیدن انگشت در دوران کودکی یا ضربه خوردن به فک در دوران کودکی و نوزادی که ممکن است باعث بروز ناهنجاری‌های شدیدی در فک‌ها شود. بطور کلی ناهنجاری‌های فک یا عقب ماندگی رشدی هستند یا زیادی رشد؛ ممکن است ناهنجاری زیادی رشد یا عقب ماندگی رشد فقط در یک فک دیده شود یا اینکه هر دو فک جلو زده یا کوچک باشند. حتی امکان دارد یک فک بیش از حد طبیعی رشد کرده باشد و یک فک کمتر از حد!عقب ماندگی رشد فک
در عقب ماندگی رشد فک یکی از اصلی ترین عوامل ایجادکننده، ضربه به فک و به مراکز رشدی فک در هنگام کودکی است.این حالت معمولاَ‌در فک پایین اتفاق می‌افتد و در نتیجه فک پایین عقب بوده و کوچک می‌ماند. قبلاَ اعتقاد براین بود که برای درمان باید تا سن 18 سالگی صبر کرد ولی امروزه اصل بر این است که به محض کشف مشکل باید مداخله پزشکی انجام شود و دیگر نیازی نیست که تا سنین بالا صبر کنیم.ما می توانیم مشکل عقب ماندگی رشد فک را با یا بدون جراحی در همان دوران کودکی درمان کنیم.
در درمان غیرجراحی از پلاک‌های تحریک کننده رشد فک که توسط متخصص ارتودونسی تجویز می شود استفاده می کنیم.در درمان جراحی هم در دوران کودکی می توان دستگاه‌های کشش دهنده استخوان را داخل فک کار گذاشت تا با ایجاد کشش بصورت تدریجی عقب ماندگی رشد فک جبران شود. گاهی اوقات مجبوریم نوزاد تازه متولد با عقب ماندگی شدید فک را بلافاصله جراحی کنیم چون در غیر اینصورت نوزاد به‌دلیل عقب ماندن فک دچار خفگی می شود. زیادی رشد فک
این مشکل هم در فک بالا و هم در فک پایین وجود دارد ولی اغلب در فک پایین دیده می شود.در این مورد برخلاف عقب ماندگی رشد فک باید تا سن 18 سالگی برای آقایان و کمی زودتر از 18 سالگی برای خانم‌ها صبر کنیم.علت، ادامه رشد فک تا این سنین است.اگر این ناهنجاری زودتر از 18 سالگی جراحی شود به‌دلیل باقی ماندن مقداری از رشد،فک مجدداَ به وضعیت اول خود برمی‌گردد.
تجویز جراحیبرای اینکه جراحی فک تجویز شود اول باید عامل ایجاد کننده ناهنجاری مشخص شود.چون شاید اصلاَ مشکل از فک نباشد.سپس تناسب اجزای صورت و وضعیت ناهنجاری فکی در کل صورت مد نظر قرار می گیرد.در اینجا ما معمولاَ از روش‌هایی مثل رادیوگرافی،عکس از چهره یا تهیه مدل‌های گچی از فکین برای بررسی بهتر ناهنجاری استفاده می کنیم.به این ترتیب ما متوجه می شویم که آیا اصلاَ ناهنجاری فکی وجود دارد یا خیر و اگر وجود دارد چه عاملی آنرا ایجاد کرده و چطور باید آنرا با توجه به سایر اجزای صورت تصحیح کرد.
درمان تیمی
جراحی فک Maxillofacial Surgery اغلب یک کار تیمی ست که با همکاری جراح دهان و فک و صورت و متخصص ارتودونسی انجام می شود.هر دو اینها رشته های تخصصی دندان پزشکی هستند چراکه دندان‌ها در این جراحی نقش بسیار مهمی دارند.
برای انجام یک درمان ایده‌آل باید روابط فکی و دندانی بیمار تصحیح و تثبیت شود که این در حیطه کاری رشته های دندان پزشکی ست.معمولاَ بیمار قبل از جراحی توسط ارتودونتیست تحت درمان قرار می‌گیرد تا قوس‌های دندانی و خود دندان‌ها وضعیت ایده‌ال برای جراحی را بدست آورند و پس از آن جراحی انجام شود.
بعد از تشخیص دقیق ناهنجاری و طراحی درمان جراحی،معمولاَ ترجیح می دهیم تا از یکی دو سال قبل از عمل، درمان ارتودونسی برای جراحی آغاز شود تا وقتی بیمار به سن 18 سالگی رسید بلافاصله جراحی انجام شود و برای بیمار زمانی از دست نرود و ناهنجاری هرچه زودتر برطرف شود.
ریکاوری
بیمار بعد از عمل یک شب در بیمارستان است و روز بعد مرخص می شود.ما معمولاَ بیشتر از یک شب این قبیل بیماران را در بیمارستان نگه نمی داریم مگر بیمار شرایط پزشکی ویژه ای داشته باشد.بیمار بلافاصله می تواند وارد زندگی اجتماعی شده و حتی سر کار برود.بعد از جراحی مقداری تورم در صورت ایجاد می شود که کاملاَ طبیعی ست.این 4-3 روز الی یک هفته بعد از جراحی فک Maxillofacial Surgery وجود دارد و به مرور برطرف می شود.خون مردگی و کبودی معمولاَ دیده نمی شود مگر در افراد مسن تر.
مطالب مرتبط: جراحی فک و صورت Maxillofacial Surgery
خط برش جراحی فک Maxillofacial Surgery
یکی از سؤالات رایج بیماران درباره محل جراحی و باقی ماندن رد جراحی روی صورت است.امروزه تمامی جراحی های تصحیح ناهنجاری‌های فک از داخل دهان انجام می‌شود.بنابراین روی صورت هیچگونه اثری به‌جای نمی‌ماند و نگرانی بیماران در این زمینه بی‌مورد است.
دهان بسته، دهان باز
برای جوش خوردن استخوان بعد از جراحی، یا دهان با سیم بسته می شود و فرد تقریباَ نمی‌تواند دهان را باز کند، یا اینکه با پیچ و پلاک‌های خاصی قطعات استخوانی در داخل فک ثابت می شوند و دهان بیمار کاملاَ باز می‌شود.این دو روش هیچ ارجحیتی به‌هم ندارند و به‌کار بردن آنها بیشتر سلیقه ای ست.البته در شرایط خاصی بهتر است دهان با سیم بسته شود اما بطور کلی امروزه بعد از اکثر جراحی‌ها از روش تثبیت با پیچ و پلاک استفاده می‌شود و بیمار می تواند دهان خود را باز کند.کلاَ جوش خوردن استخوان یک ماه و نیم طول می‌کشد اما پیچ و پلاک‌ها آنقدر مقاومت دارند که بیمار قبل از جوش خوردن کامل استخوان بتواند رژیم غذایی عادی داشته باشد. یک نکته جالب درباره روش بستن دهان اینکه خیلی از بیماران بعد از جراحی و به‌کار بردن این روش مقداری وزن کم می کنند و بابت این قضیه حتی خوشحال هم هستند.گرچه هدف ما لاغر کردن بیمار نیست اما بعضاَ در روش دهان بسته این اتفاق می افتد.در واقع برای افراد پرخور شاید این فرصتی باشد تا به کم خوردن عادت کنند.
مطالب مرتبط: جراحی فک و دندان Maxillofacial Surgery
مراقبت‌های بعد از جراحی
بیماری که تحت عمل جراحی فک قرار گرفته باید مراقب باشد تا ضربه ای به فک وارد نشود چون می تواند باعث جابجایی استخوانها شده یا ابزارهای نگهدارنده داخل فک را شل کند.بیماران بهتر است از مسافرت‌های طولانی پرهیز کنند و در خودرو باید حتما کمربند ایمنی را ببندند. بهتر است این بیماران تا مدتی از ورزش‌های سنگین خودداری کنند.رعایت بهداشت برای این بیماران بسیار مهم و واجب است.این افراد از روز بعد از عمل باید مسواک بزنند و دهان خود را با دهانشویه شستشو بدهند.
مطالب مرتبط: عکس جراحی فک Photo of jaw surgery
مدت زمان بسته ماندن دهان و رژیم غذایی
بیمارانی که دهانشان باید با سیم بسته بماند قبلاَ باید تا 6 هفته در این وضعیت می ماندند اما در حال حاضر تا 3 هفته هم می توان این زمان را تقلیل داد.3-2 هفته دهان با سیم بسته می شود و بعد از این مدت سیم باز شده و بجای آن دهان با کش بسته می شود.در واقع در 2 هفته اول دهان مطلقاَ باز نمی شود، اما بعد از جایگزینی سیم با کش، دهان بیشتر از حالت قبل باز می شود.در مجموع حدود یک ماه و نیم طول می کشید تا بیمار از دست سیم و کش راحت شود. کسانی که فکشان با سیم بسته شده باید بیشتر مایعات و غذاهای صاف شده (مثل سوپ بدون ملاط)استفاده کنند.در واقع در مدت دو هفته‌ای که دهان اصلاَ نباید باز شود بیمار نباید از غذاهایی که نیاز به جویدن دارند استفاده کند.بعد از برداشتن سیم و گذاشتن کش بیمار می تواند رژیم غذایی خیلی نرمی داشته باشد مثل سوپی که نیاز به جویدن زیاد نداشته باشد.بعد از یک ماه بیمار می تواند از غذاهای جویدنی استفاده کند.رژیم غذایی این بیماران باید حتماَ به گونه‌ای باشد که مواد غذایی مورد نیاز را دریافت کنند. کسانی که دهانشان باز می شود باید از غذاهای شل استفاده کنند یعنی غذاهایی که نیاز به جویدن شدید ندارند مثل سوپ،پوره،نان نرم،برنج و خورشت نرم که مواد سخت و سفت نداشته باشند.اما بعد از 4-3 هفته می توانند رژیم غذایی عادی داشته باشند.
ارتودونسی بعد از جراحی فک پایین Lower jaw surgery
بیمار بعد از اتمام جراحی فک Maxillofacial Surgery باید تحت کنترل جراح و ارتودونتیست باقی بماند.یکی از مشکلات بعد از جراحی های تصحیحی فک، تمایل عضلات فک برای برگشت به حالت قبل از جراحی ست.عضلات به‌خاطر عادت قصد دارند به وضعیت قبلی برگردند و طبعاَ کشش آنها می تواند فک را هم به وضعیت قبل از جراحی برگردانده و باعث شکست جراحی شود.باید با این کشش عضلانی مقابله شود که از طریق استفاده از دستگاه‌های ارتودونسی این کار صورت می‌گیرد. ارتودونسی بعد از جراحی در واقع مرحله نهایی درمان است که تغییرات جزیی در وضعیت دندان‌ها اعمال می شود و بعد از 3-2 ماه دستگاه‌های ثابت از داخل دهان برداشته شده و پلاک‌های متحرک برای تثبیت وضعیت دندان‌ها در مرحله نگهدارنده به بیمار داده می شود.
عوارض جراحی فک پایین What are the complications of maxillofacial surgery?
به‌طور کلی هر جراحی می تواند عارضه داشته باشد.مهمترین عارضه در این جراحی ها اختلال در حس لب‌هاست که می تواند بعد از عمل جراحی پیش بیاید و معمولاَ ظرف چند هفته به‌تدریج برطرف می شوند.در شرایط نادر که آسیب جدی به عصب وارد شده باشد اختلال در حس برای مدت طولانی تری باقی می ماند.اگر عارضه خیلی شدید باشد ممکن است حس لب‌ها اصلاَ برنگردد ولی این عارضه چندان مسأله جدی نیست و جای نگرانی وجود ندارد.اگر هم حس لب‌ها برنگشت بیمار خیلی زود به آن عادت می کند.
مطالب مرتبط: عوارض جراحی فک و چانه What are the complications of maxillofacial surgery?
جراحی های مکمل
همانطور که اشاره شد در این قبیل جراحی‌ها باید تمام اجزای صورت را در نظر گرفت.گاهی اوقات یک بینی به ظاهر بزرگ است اما علت آن بزرگی بینی نیست بلکه کوچکی فک بالا ست.گاهی اوقات بعد از جراحی فک دیگر بینی هم در صورت بیمار متناسب به‌نظر نمی‌رسد و بهتر است جراحی شود. یک اشتباه بسیار بزرگ عمل زیبایی بینی قبل از جراحی فک است.در خیلی از این موارد وقتی فک (بخصوص فک بالا)بعد از بینی جراحی شود بینی جراحی شده زیبایی و تناسب خود را از دست داده و حتی زشت و ناخوشایند به‌نظر می رسد.
بنابراین اگر قرار است بیمار هم تحت عمل جراحی فک قرار گیرد و هم بینی جراحی شود،به‌عنوان یک اصل اول فک باید جراحی شود و بعد از آن بینی. گاهی اوقات گونه های بیمار نیز نیاز به تصحیح دارند به‌خصوص بعد از جراحی فک.معمولاَ این مسأله از قبل برنامه‌ریزی می شود و در صورت نیاز اغلب بیمار بصورت همزمان و در یک جراحی گونه ها نیز بهمراه فک ها تصحیح می شوند.
مطالب مرتبط: عکس جراحی فک Photo of jaw surgery
irden.ir
جراحی فک در مشهد maxillofacial surgery
جراحی فک در تهران maxillofacial surgery
بهترین جراح فک در تهران The best jaw surgeon
بهترین جراح فک در مشهد The best jaw surgeon
هزینه جراحی فک و صورت در مشهد cost of maxillofacial surgery
هزینه جراحی فک و صورت در تهران cost of maxillofacial surgery
